24- نقشه ی خودسازمانی Kohonen برای برطرف کردن مشکل فروشنده
1- مقدمه
بنابراین هدف از انتقال و برطرف کردن مسئلهی فروشنده به شرح زیر میباشد: ارائهی یک مجموعهی شهرهای n و هزینههای انتقال بین تمامی جفتهای شهرها، ارائهی نزدیکترین مسیر برای دیدن شهر و بازگشت به شهر اولیه. این مسئله مثال راهنمای خیلی سختی میباشد. فضای جستجوی آن بسیار بزرگ است (n!)و باعث به وجود آمدن برخی مشکلات مهندسی میشود، همانند طراحی VLSI، نیاز به 1.2 میلیون شهر و یک روش ادراکی مؤثر و سریع میباشد.
در این مقاله، یک الگوریتم که بر پایه شبکههای عصبی طراحی شده است ارائه دادهایم و آن را با روش ادراکی مؤثر مقایسه کردهایم: الگوریتم تکاملی با اپراتور ترکیب مجدد لبهای بهینهسازی شده.
2-نقشهی خودسازمانی Kohonen برای استفاده در TSP
در سال 1975، آقای تیووکوهن یک نوع جدید از شبکههای عصبی را معرفی کرد که از روشهای آموزشی و یادگیری بدون نظارت رقابتی استفاده میکرد. اصول الگوریتم به کارگیری شده بر مبنای تطبیق یک شبکهی خاص با یک مجموعهی سازماندهی نشده و اطلاعات نامشخص بوده است. بعد از فاز آزمایشی تمرینی، این شبکه برای انجام فرایندهای کلاسبندی ساده و انبوه مورد استفاده قرار میگیرد.
نتایج دلخواه و مورد نظر فرایند خودسازمانی را میتوان با استفاده از شبکههایی که دارای یک بردار ورودی 2 بعدی و یک همسایهی مجاور تک بعدی هستند به دست آورد. در این مورد ورودی برای شبکهی مورد نظر میتواند به عنوان یک مختصات در فضای 2 بعدی x و y در نظر گرفته شود. با استفاده از این تکنیک، میتوان یک خط بر روی تصویر باینری اختیاری را رسم کرد. علاوه بر آن، اگر فردی یک الگوریتم با اعداد مشابه نرونها و به عنوان تعداد شهرها ارائه کرد، این سیستم یک تور مؤثر و مناسب از شهرها در خروجی ارائه خواهد کرد: این فرایند در شکل 1 نشان داده شده است
شکل 1-این مثال حاوی 6 میدان میباشد. اولین میدان بخشی را نشان میدهد که یاد گرفته شده است. دومین میدان نشاندهندهی شبکه است و فقط بعد از انجام فرایند تصادفی سازی تمامی وزنهای عصبی این کار را انجام میدهد. میدانهای بعدی نشاندهندهی فرایندهای یادگیری میباشند. لطفا به این مورد توجه داشته باشید که هر دایره ارائه دهندهی نقطهای است که مختصات آن برابر است با وزنهای مربوط به نرون
3-بهینهسازی
همانند موردی که در بالا به آن اشاره شد، برای ارائهی یک راه حل، دو مسئله است که برای اصلاح نتایج باید صورت بپذیرد. اولین مسئله این است: به خاطر اینکه الگوریتم بر مبنای هشدار وزنهای واقعی دایرهها کار میکند شاید هیچگاه مقدار واقعی را که منطبق با مختصات شهرها باشد، به دست نیاورد. بنابراین یک فرایند ساده برای بهینهسازی نقشهبرداری 1-1 بین شهرها و نرونها واحد ایجاد میشود.
اما دیگر فرایند بهینهسازی و بهبودسازیی که میتوان به آن دست پیدا کرد، به کارگیری یک الگوریتم opt-2 بسیار سریع و مشهود میباشد. این الگوریتم بر مبنای جفتهای عمل مجدد[1] مسیرهایی که شهرها را در حالتی که ارائه کنندهی تورهای کلی ارزانتر هستند، به یکدیگر متصل میکنند. الگوریتمopt-2 راه حلهای بهینهسازی محلی را ارائه میکند و هنگامی که آرایشبندی شهرها را به صورت تصادفی آغاز میکند، نتایج کاملی را ارائه نمیکند. اما به هر حال در گذشته و به عنوان یک راه حل مناسب مورد استفاده قرار میگرفت.
4- آزمایش:
دو نوع آزمایش تحت مدیریت و کنترل قرار گرفته است: استفاده از شهرهایی که از TSPLIB گرفته شدهاند و استفاده از شهرهای انتخابی و استفاده از مجموعهی شهرهای به صورت تصادفی. TSPLIB کاملا سخت و دشوار است. دلیل این امر هم این است که در بسیاری از موارد شهرها به صورت تصادفی انتخاب نمیشوند. معمولا مجموعههای شهری بزرگتر شامل الگوهای کوچکتری هستند. بنابراین در هر الگوی کوچکتر تور بهینه به صورت یکسان میباشد. به بیان دیگر، سیستم SOM سعی میکند یک تور منحصر به خود را در هر الگوی کوچکتر، شکلبندی کند.
آزمایش به کارگیری تصادفی شهرهای انتخاب شده بسیار هدفمند است. این آزمایش بر اساس مدل Held-Karp طراحی شده است که یک ارتباط تجربی بین طول تور مورد نظر، تعداد شهرها و نواحی میدانی که آن شهرها در آن قرار گرفتهاند میباشد.
در این آزمایش، سه مجموعهی شهری تصادفی مورد استفاده قرار گرفته است. طول بعدی حوزهی میدانی برابر با 500 بوده است.
تمامی آمارهای مورد استفاده در SOM بعد از 50 بار اجرا در مجموعههای شهری تهیه و تولید شدهاند. متوسط طول تور برای مجموعههای شهری برای حداکثر 2000 شهر در حدود 5 تا 6 درصد بدتر از مقدار بهترین حالت است.
دستاوردها و نتایج SOM میتواند راهحلهایی را ارائه کند که همواره و تقریباً 10 درصد کمتر و بدتر از تور بهترین حالت میباشد، اما به هر حال در بیشتر موارد، تفاوت درصد بسیار کمی را شامل میشود.
مجموعهی سیستم SOM با مجموعهیEA جفت شده با اپراتور ترکیب مجدد لبهای بهینه شده، انتخاب ریسکی حالت پایدار، انتخاب اعضای تورنمنت با اندازهی تورنمنت که بستگی به تعداد شهرها و میزان جمعیت دارد، مقایسه میشود. رمز گذاری دو طرفه مورد استفاده قرار گرفته است. نرخ بهینهسازی دو طرفه به مقدار شهرها و حالتهای ارزیابی بستگی دارد. بنابراین نرخ دو طرفه خودتطبیقی مورد استفاده قرار گرفته است. هر نوع ژن[2] دارای نرخ دو طرفه مختص به خود است. در یک مسیر مشابه و به عنوان استراتژی ارزیابی تعدیل و اصلاح شده است. این استراتژی به صورت اتوماتیک، نرخ دو طرفه را با تعداد شهرها و حالت ارزیابی تطبیق میدهد، پس نیازی نیست تا به صورت دستی پارامترهایی را که برای هر مجموعهی شهری بهینه هستند، چک کرد.
زمانی که جمعیت به یکدیگر ملحق میشوند، فرایند ارزیابی متوقف میگردد. میزان جمعیت 1000 تعیین شده است. هنگامی که کار سیستم EA متوقف میگردد، با استفاده از الگوریتم opt-2 ، بهترین حالت و راهکار آن، بهینهسازی میگردد. نتایج مربوط به هر دو سیستمSOM و EAدر جدول شمارهی 1 نشان داده شده است.
بعد از 50 اجرا در هر مجموعهی شهری، تمامی آمارهای متعلق به SOM تولید میشوند. برای EA 10 اجرا الگوریتم برای مجموعهها وجود دارد: EIL101,EIL51 و RAND100 برای دیگر مجموعهها EA فقط یکبار اجرا میگردد.
راهکارهای بهینه برای تمامی مثالها از TSPLIB که از قبل ارائه شده بود، گرفته شده است و از طرف دیگر راهکارهای بهینه برای مثالهای تصادفی از ارتباط تجربی توضیح داده شده در بالا مورد محاسبه قرار گرفته است. تمامی محاسبات بر روی پردازشگر AMD Athlon 64-bit 3500+صورت میگیرد.
جدول شماره 1-نتایج تجربی
[1] Rearranging pairs
[2] genotype
نتیجه گیری
به نظر میرسد هیبرید SOM-2opt الگوریتم قدرتمندی برای TSP نباشد. این الگوریتم به وسیله ی سیستم EA و از بیرون اجرا[1] می گردد. به بیان دیگر سیستم EA بسیار سریعتر است. الگوریتم های بسیار زیادی وجود دارد که مسائل و مشکلات تبدیل را بر طرف میکنند. الگوریتمهای ارزیابی اپراتورهای مختلفی دارند که با تبدیل کار میکنند.EER یکی از بهترین اپراتورها برای TSP میباشد. به هر حال این مسئله ثابت شده است که دیگر اپراتورهای تبدیل بسیار بدتر از EER برای TSP هستند. EERها معمولا برای مسائل و مشکلات تبدیل بهتر کار میکنند. بنابراین این امکان وجود دارد که سیستم هیبرید SOM-2opt برای مسائل تبدیل بهتر کار کند تا برای TSPها
سلام دوستان