13-سیستم کنترل عملکرد یک ربات متحرک برای بازرسی ظاهری لوله های سیستم تهویه ی هوا
1- مقدمه
در این مقاله، طراحان به دنبال رسیدن به حالتی هستند که در آن با استفاده از یک ربات متحرک به بازرسی لولههای سیستم تهویه پرداخته و معایب آن سیستم را شناسایی کنند. بازرسی ظاهری لولههای سیستم تهویه معمولا به صورت دستی و توسط اپراتورهای انسانی صورت میگرفت که در آن اپراتورها با استفاده از دوربین به انجام این فرایند میپرداختند که فرایندی خستهکننده میباشد. تنها در شرایط غیر معمول و غیر عادی انجام بازرسی توسط انسان نسبت به ربات بهتر میباشد و دارای نتایج بهتری است. به بیان دیگر میتوان این چنین گفت که یک ربات در محیطهای شناخته شده و یا ناشناس به صورت اتوماتیک به جمعآوری اطلاعات میپردازد. اما در اجرای این روش مشکلات فراوانی در تطابق با مقالههای 1، 2 و 7 وجود خواهد داشت.
این کار بر روی فاکتورهای کلیدی از قبیل کنترلکنندههای رفتاری سطح بالا در ساختار "Brooksian" و رقابتی ربات بازرسی و روشهای مختصاتی شبکهی عصبی تمرکز دارد. سیستمهای کنترلکنندهیعملکرد ویژگیهای مفید و سودبخشی از قبیل عملکرد قدرتمند و قابل اطمینان در محیطهای شناخته شده و ناشناس ارائه میکنند. مشکل اصلی در این چنین سیستمهایی مشکل انتخاب عملکرد است. بررسیهای گستردهای در حالت استراتژی انتخاب عملکرد صورت میگیرد. طراحان این سیستم حالتها پیشنهادهای مختلفی را برای مکانیزم انتخاب عملکرد در یک مسیر سیستمی، دستهبندی کردهاند. آنها ویژگیهای مختلف حالتهای مشارکتی، رقابتی، مجازی، حقیقی و تطابقی و غیر تطابقی را مورد بررسی قرار دادهاند. در این پروژه طراحان اطلاعات به کاربرده شده در شماتیک کنترل رفتار را که بسیار شبیه به موارد ذکر شده در بالا هستند اما تغییراتی در آنها دیده میشود را به عنوان اطلاعات مبنا قرار میدهند.
2- اولین مرحله در طراحی و گسترش سیستم کنترل رفتاری
این بخش اصلیترین ایده در شماتیک رفتاری، چهارچوب شبیهسازی و وظایف و حرکات جنبشی به کار برده شده در تعیین حرکت ربات را توضیح داده است.
2-1- شماتیک رفتار
اصلیترین ایده در ساختار کنترل ارائه شده به شرح زیر میباشد: 3 لایه وجود دارد: لایهی سطح پایین، لایهی رفتاری و لایهی سنجشی؛ لایهی رفتاری شامل یک مجموعه رفتارها و مختصات میباشد. دو روش که براساس شبکههای عصبی feed forwardو رقابتی طراحی شدهاند، ارائه شدهاند. اولین روش برای انتخاب رفتار به کاربرده میشود و دومین روش برای یادگیری و آموزش نقشهبرداری ناحیهی عملکرد رفتار به کار برده میشود. در این روش دو حالت مستقل وجود دارد. حالت رقابتی و حالت مشارکتی.
2-2- چهارچوب شبیهسازی
در دومین مرحله از تحقیقات، طراحان، یک چهارچوب شبیهسازی را برای توسعه و گسترش کنترلکننده رفتاری ربات بازرس، پیشنهاد کردهاند. این چهارچوب کاری این امکان را فراهم میکند تا نتایج به دست آمده بر اساس حالتهای توسعهای را به صورت شبیهسازی شده مشاهده کند.
نرمافزار پیشنهادی شامل محیط شبیهسازی چهاربعدی Matlab/Simulink, MSC. VisualNastran به همراه جعبه ابزار جریان حالت[1] میباشد.
بخش Simulink این چهارچوب شامل واحد جریان حالت میباشد که هر کدام دربارهی یک جریان رفتاری میباشد: چرخش به چپ، چرخش به راست و دیوارهی سمت راست و غیره میباشد. هر واحد انواع اطلاعات زیر را به دست میآورد. اولین واحد اطلاعاتی فاصله بین ربات و مانع که از هفتمین حسگر مادون قرمز به دست میآید، میباشد. دومین واحد اطلاعاتی از 3 محور شتابسنج به دست میآید که در مورد جهتیابیهای ربات میباشد.اما اطلاعات دیگری نیز وجود دارد که از دوربین نصب شده در جلوی ربات به دست میآید. علاوه بر آن این بخش اطلاعاتی را در مورد میزان کارکرد موتور، میزان شارژ باطری و از همه مهمتر وظایف برنامهریزی شده ارائه میدهد.
بر اساس اطلاعات ذکر شده هر قسمت اطلاعاتی را در مورد سرعت خطی نقطه S و شعاع چرخش R برای رفتار حرکت ربات، ارائه و تولید میکنند. این اطلاعات به عنوان یک ورودی برای مدل حرکتی ربات به کار گرفته میشوند. این اطلاعات محاسبهی زاویهی چرخش و سرعت زاویهای هر چرخ ربات را امکانپذیر میسازد.
2-3- حرکتهای جنبشی ربات
توضیحات ارائه شده در زیر در مورد مفاهیمی میباشند که امکان تعیین وظایف حرکتی و جنبشی را برای حرکت ربات فراهم میکنند. براساس حالتهای هندسی ربات این پیش فرض به وجود میآید که این ربات شامل بدنهی اصلی با ابعاد 200×200mm و چهار واحد حرکتی میباشد. هر واحد حرکتی مجموعهای از یک موتور و یک چرخ با شعاع Rw=30mm میباشد. البته بسیار واضح و روشن است که مجموعهی بدنه و چرخ شامل بخشهای دیگری نیز میباشد. هر واحد حرکتی دارای 2 درجه آزادی میباشد. موتور باعث چرخش چرخها میگردد. علاوه بر آن هر واحد حرکتی میتواند حول محور و به صورت عمودی بچرخد. پایهی چرخ L=160mmو خود چرخ b=160mm میباشد.
مبنای مباحث بعدی فرضیهای میباشد که طبق آن یک ربات به وسیلهی 2 پارامتر کنترل میگردد. سرعت خطی نقطهیS و شعاع حرکت R. در این فرایند این حالت پیشنهاد میگردد که ربات در مسیر زیر حرکت کند. هنگامی که ربات مستقیم حرکت میکند هر موتور با سرعت ثابت چرخشی به صورت بیشمار محاسبه شده است. هنگامی که ربات طول شعاع R میچرخد، محور چرخشی هر چرخ که منطبق با نقطهیO که همان نقطهی چرخش حرکت ربات است، میچرخد.
سرعت چرخش هر نقطهی ربات ω میباشد که برابر است با:
زاویهی بین سکوی (صفحه) چرخشی چرخ خروجی و مسیر حرکتی آنی برابر است با:
شعاع آنی دایرهی پوشش داده شده به وسیلهی نقاط Aو D (B و C) برابر است با:
هنگامی که ربات بر روی شعاع R و با سرعت خطی rs مربوط به نقطه S می چرخد، بعد از آن سرعت خطی Vin نقطه B و C و سرعت خطی Vout نقاط A و D برابر است با:
براساس محاسبات بالا، سرعت چرخش چرخ درونی ωiw چرخ بیرونی ωowطبق فرمول زیر ارائه میگردد:
3- نتیجهگیری و عملکرد آتی
در این زمان این چهارچوب امکان کنترلی واقعی ربات را به صورت دستی فراهم میکند. با توجه به نرمافزار 4 بعدی MSC. Visual Nastran اطلاعات مربوط به حرکت جنبشی ربات، مکان، چرخش، سرعت زاویهای خطی و شتاب هر نقطه از ربات در هر نقطهای، به دست میآید. دومین مزیت استفاده از این نرمافزار این است که رفتار ربات به صورت مجازی، در دسترس است.
اما اصلیترین مشکل این برنامه، وقتگیر بودن آن میباشد و این هم به خاطر پیچیده بودن محاسبهی اتصالات چرخها و لولهها میباشد.
از زمانی که جعبه ابزار جریان حالت برای مدل برنامه فعال شده است و سیستمهای حرکتی شبیهسازی شدهاند و کد C در برنامهی به کارگیری شده است طراحان قصد دارند تا سیستم کنترل رفتاری ربات متحرک را توسعه بیشتر دهند. این تحقیقات با شبیهسازی حرکتهای ساده آغاز گردید و بعد از آن که ربات به سمت گوشه حرکت کرد چرخش به چپ، توقف و چرخش واحدهای حرکتی، حرکت بر روی شعاع فرضی تا نقطهی فرضی، چرخش به عقب واحد حرکتی و حرکت مستقیم، شبیهسازی گردید. دیگر حرکتهای ساده ابتدا آزمایش گردیدند و سپس به یکدیگر متصل گردیدند. هنگامی که نتایج شبیهسازی به اجرا درآیند، کدهای اجرایی در سیستم کنترلی ربات واقعی به کارگیری میشوند.